Temple of Heavy

Voor iemand die zo gegrepen is door de geschiedenis van zijn land en zich zo heeft toegelegd op het rondleiden van toeristen, vonden we het vreemd dat gids Tim consequent sprak over de ‘Temple of Heavy’. Wij meenden tenminste te begrijpen dat hij daarmee de Temple of Heaven/Tempel van de Hemel bedoelde, die ook op ons programma stond. Het zou in theorie nog  kunnen dat wij hem verkeerd verstonden, maar na onze ruime ervaring met de Engelse uitspraak van tal van Russen, Mongolen en Chinezen betwijfel ik dat eerlijk gezegd. Maar vooruit, laten we Tim het voordeel van de twijfel gunnen. In ieder geval zorgde het steeds opnieuw voor de nodige lachbuien. Het was 38 graden, we sjouwden de halve dag al braaf achter Tim’s stortvloed van interessantheden aan, deden net alsof we het niet zagen als hij half mompelend zijn slapen dan wel nek masseerde wanneer hij zich onbespied waande en hadden begrijpend geknikt toen hij vertelde dat hij veel medicijnen slikte.

Overhoring
Tim bedoelde het goed. En we zijn heus aardig tegen hem geweest. Echt. Dat verdiende hij ook. Toch had hij onze oprispingen van ongehoorzaamheid  wel een beetje aan zichzelf te wijten. We zaten aan het begin van onze tour door Beijing nog geen vijf minuten bij hem in de auto toen hij de drie grote Chinese helden van de twintigste eeuw al had benoemd, inclusief hun betekenis voor China, en dat op zo’n manier dat wij aan zagen komen dat hij ons later op de dag ging overhoren. Wat ook zo bleek te zijn. En dan over veel moeilijker onderwerpen dan die drie leiders! Soms wist Hennie het antwoord. Soms ik, maar soms ook geen van beiden. Dan zagen we een teleurgestelde Tim en legden we uit dat hij zoveel  interessante dingen vertelde dat we het moeilijk vonden om al die informatie goed te ordenen, op te slaan én te onthouden. Wat ook zo was trouwens. Daar leek hij dan wel vrede mee te hebben. Maar af en toe werd het ons teveel en lieten  Hennie en ik Tim om en om even in de steek. ‘Loop jij nu weer even een tijdje naast  hem?’  

Eigen initiatief
Met Tim trokken we bijna twee dagen op. We bekeken het moderne muziek- en danstheater, het Tiananmen-plein, de Verboden Stad, De Tempel van de Hemel en de volgende dag de Chinese Muur. Op eigen initiatief paste Tim nog een aantal programmaonderdelen in. Fooien zijn niet gewenst/gebruikelijk in China. Hoe dat met gidsen zit is een beetje onduidelijk en daarom had Tim die fooi zelf maar alvast veiliggesteld. Bij de theeceremonie, het zijdeatelier, de souvenirshop bij de Muur en een emailleerwerkplaats bleek hij een percentage te ontvangen van onze bestedingen. Het begon namelijk op te vallen dat hij steeds even achterbleef wanneer wij iets gekocht hadden en altijd als eerste weer buiten stond wanneer we dat niet hadden gedaan. Ook de lunchrestaurants bleek hij op die manier te selecteren. Ach nou ja. Slim bekeken toch? Het leidde er wel toe dat wij nog flink wat moeite moesten doen om alle thee, theekopjes en andere leuke hebbedingetjes in onze (hand)bagage te krijgen.

(On)gewone vrouwen   
In China is alles doordrenkt van symboliek. Als je dat niet weet zie je ‘alleen’ prachtige tempels en parken en pagodes. Zo anders dan wij gewend zijn en zo indrukwekkend. Een inkijkje in die symboliek uit het confucianisme, het taoïsme en het boeddhisme geeft een extra laag aan wat je ziet. Als je je  vervolgens mensen voorstelt in dat geheel, gaat de geschiedenis leven. Zoals gezegd heeft het hebben van een gids een aantal voordelen. Het enige wat je hoeft te doen is kijken en luisteren. Daardoor zie je veel en steek je van alles op. Ook al je vragen kun je stellen (hoewel daar in deze landen niet altijd een ‘eerlijk’ antwoord op komt). Vervoer en zorg voor de inwendige mens zijn goed en efficiënt geregeld. Maar soms is de aanwezigheid van een gids ook wel eens lastig. Om helemaal ‘in’ een plek te zijn, heb ik het ook nodig om stil te staan wanneer ík wil. Te gaan zitten wanneer ik wil en net zo lang te blijven zitten als  ik wil. Met een gids is dat moeilijk, zo niet onmogelijk.

Levende geschiedenis
Toch probeer ik altijd om me af te sluiten voor de hordes toeristen, de sfeer in me op te nemen, details van gebouwen te bekijken en me in de Verboden Stad bijvoorbeeld voor te stellen hoe het  dagelijks leven van de Keizerin eruit zag. En dat van de honderden concubines en hun onderlinge wedijver. Hun machtsstrijd om te zorgen dat zíj in de gunst kwamen (en bleven) en om hún zoon naar voren te schuiven als troonopvolger. Waar zij leefden, daar liep ik rond. Op binnenplaatsen waar zij zaten, praatten, roddelden, plannen smeedden, zich verveelden, jaloers waren, verdriet hadden, samen plezier maakten, daar was ik nu. Een vrouw uit de 21e eeuw, in de bevoorrechte positie om een kijkje te nemen aan de andere kant van de wereld en heel even in de levens te stappen van vrouwen die honderden jaren geleden leefden.